Sociaal Dialoog

1.6 Verklein het verschil in risico’s tussen werknemers en zelfstandigen, ga uit van werkenden

Hoe verkleinen we de verschillen in risico’s tussen werknemers en zzp’ers?

Allerlei regelingen die de risico’s van werknemers op ongewilde werkloosheid en arbeidsongeschiktheid afdekken, gelden niet voor zelfstandigen. Dat zou moeten veranderen. Het zou beter zijn geen verschil meer te maken tussen werknemers en zelfstandigen door ze allebei te zien als werkenden.

In de culturele en creatieve sector werken veel zelfstandigen. Er zijn werknemers die een baan in loondienst combineren met werk als zelfstandige. Anderen werken afwisselend in loondienst en als zelfstandige. Er zijn mensen die er bewust voor kiezen als zzp’er te werken, maar voor velen is het zelfstandige bestaan een noodgedwongen oplossing veroorzaakt door de bezuinigingen in de culturele en creatieve sector en de toenemende flexibilisering van arbeid.
Tegelijkertijd is er een groot verschil in risico’s die werknemers in loondienst en zelfstandigen lopen als het gaat om arbeidsongeschiktheid, werkloosheid, pensioen en allerlei fiscale voorzieningen. Dat wringt, te meer daar de werknemers en zelfstandigen vaak hetzelfde of vergelijkbaar werk doen.

Verplichte verzekering

Aan die onwenselijke situatie moet een einde komen, vindt onder meer de Stichting Overleg Arbeidsvoorwaarden Kunsteducatie (OAK), die als aanjager van dit agendapunt fungeert. Als het om arbeidsrisico’s gaat zouden werknemers en zzp’ers gelijk moeten worden behandeld en allemaal moeten worden gezien als ‘werkenden’.
‘Wij denken dat, gelet op de specifieke situatie in de culturele en creatieve sector, verplichte verzekering van risico’s van ziekte, arbeidsongeschiktheid en werkloosheid voor zzp’ers in deze sector haalbaar is’, stelt Anne Marie ’t Hart die namens werkgeversvereniging Cultuurconnectie in het OAK zit. Zij is met werknemersvertegenwoordigers Martin Pikaart (Alternatief voor Vakbond) en Mark Gerrits (Kunstenbond) verantwoordelijk voor de voortgang van dit agendapunt.

Overleg met experts

Om de mogelijkheden te verkennen zijn de drie aanjagers met experts op het gebied van arbeids-, fiscaal en sociaalverzekeringsrecht in gesprek gegaan. Belangrijkste vraag aan deze experts is in hoeverre het mogelijk is om bestaande regelingen zo aan te passen dat ze ook zouden kunnen gelden voor zzp’ers. De experts is gevraagd om na afloop hun bevindingen en aanbevelingen op te nemen in een advies, dat aan de politiek kan worden aangeboden. ‘Wij denken dat het politiek haalbaar is om bepaalde bestaande regelingen ook voor zzp’ers te laten gelden’, zegt ’t Hart.

Ook is er een onderzoek naar en invulling van een pilot gestart met een van de grote pensioenfondsen om te onderzoeken of pensioen voor zelfstandigen mogelijk is in de sector en wat daarvoor nodig is.

Aanjagers

Anne Marie ’t Hart
Stichting Overleg Arbeidsvoorwaarden Kunsteducatie

Mark Gerrits
Beleidsmedewerker Nederlandse Toonkunstenaarsbond

Martin Pikaart
Voorzitter Alternatief Voor Vakbond